Rusland

In Rusland voert TIE sinds 2008 een scholingsproject en organisingproject uit in samenwerking met de onafhankelijke vakbond MPRA (Interregionale Vakbond van Automobielarbeiders) en haar partnerorganisatie TIE-Moscow. MPRA organiseert vooral automobielarbeiders in de Russische vestigingen van buitenlandse multinationals zoals Ford, VW, GM en hun toeleveranciers. MPRA is een democratische vakbond waarin de leden het voor het zeggen hebben en zelf voor hun belangen opkomen. Dit in tegenstelling tot de traditionele Sovjet-vakbonden. MPRA ondervindt daarom veel weerstand van de werkgevers en de Russische autoriteiten. Vakbondsactivisten worden geïntimideerd en vakbondsleiders ontslagen. Sinds de presidentsverkiezingen begin 2012 is de intimidatie van alle onafhankelijke democratische organisaties in Rusland verscherpt.

Eind 2010 startte het project ‘Organising in Rusland’, met financiële en inhoudelijke ondersteuning door FNV Bondgenoten. Met steun van dit project nam MPRA een groep jonge organisers in dienst, die zich full time gingen inzetten om de werknemers in verschillende automobielbedrijven te organiseren. Oud FNV-bestuurder Mieke Verhagen gaf de nieuwe organisers daartoe een aantal trainingen in de uit Amerika overgenomen organisingmethode, zoals die door FNV Bondgenoten wordt toegepast in onder meer de Nederlandse schoonmaaksector.

Aanvankelijk zagen de Russische organisers de Nederlandse methode niet zo zitten en gingen zij door met hun eigen manier van werken. Het verschil was vooral dat men in Rusland al vrij snel overging tot oprichting van een vakbondsafdeling op het bedrijf, die de nieuw geworven vakbondsleden de nodige bescherming moest bieden. Maar in de praktijk gingen de werkgevers direct in de aanval zodra zij de ledenlijst van de nieuwe vakbondsafdeling ontvingen. Omdat de Russische kaderleden dan nog onvoldoende hecht waren georganiseerd en niet hierop voorbereid, werden veel nieuwe vakbondsafdelingen in korte tijd weer kapot gemaakt.

Met steun van Mieke Verhagen en later van haar co-trainster Nelke Temme leerden de Russische organisers dat zij eerst gesprekken moesten voeren met de werknemers, op zoek moeten gaan naar informele leiders en een sterke organisatie op moeten bouwen. Dan moeten de activisten geschoold worden en voorbereid op de onvermijdelijke conflicten met het management, alvorens zij zich als vakbond openlijk kunnen manifesteren en kunnen streven naar onderhandelingen en legalisering.

Vanaf 2012 krijgt de MPRA nu langzaam succes met de opbouw van nieuwe vakbondsafdelingen in de regio’s rond St Petersburg en Kaluga, twee groeipolen voor de Russische autoindustrie. MPRA mikt nu niet meer op snelle ledengroei in korte tijd, maar op versterking van de interne organisatie van de vakbondsafdelingen en van daaruit op organisatie en mobilisatie van de werknemers rond belangrijke issues. Op deze manier is het bij de bedrijven Volkswagen en Benteler in Kaluga gelukt om een CAO af te sluiten (bij Benteler was daar een staking voor nodig), terwijl ook bij General Motors in St Petersburg de eerste resultaten zijn geboekt.

Door het succes van het werk van de organisers zijn er nu veel nieuwe en nog vrij onervaren kaderleden die behoefte hebben aan kadertraining. TIE-Moscow trainster Gezilda Martins Lima heeft daarom eind 2012 een aantal kadertrainingen verzorgd in Kaluga en St Petersburg. Kaderleden van de WIS-Metaal van FNV Bondgenoten hebben ook een bijdrage aan de trainingen geleverd vanuit hun ervaring met vakbondswerk op hun bedrijf in Nederland. Het is de bedoeling om in 2013 verder te gaan met kadertrainingen in samenwerking met de WIS-Metaal van FNV Bondgenoten.

De methode van organising gaat uit van een verandering in vakbondsmodel: van een model waarbij werknemers hun problemen bij een bestuurder neerleggen die deze vervolgens met de werkgever bespreekt, wordt gestreefd naar een actievere houding van vakbondsleden op de werkvloer. De Russische organisers volgden een totaal van zes internationale trainingen, maakten tussentijds huiswerkopdrachten en kregen tussendoor begeleiding en feedback.

De verandering in werkwijze ging niet vanzelf: Het was soms moeilijk voor ze om zich aan het stappenplan te houden en niet alles in eigen hand te houden zoals ze voorheen deden. De organisers werken nu systematisch, ze praten dagelijks met werknemers, en ze besteden zoveel mogelijk taken uit aan informele leiders. Voorheen hielden zij meestal contact met de werknemers via één persoon (de voorzitter), en zij wisten daarom niet goed wat er speelde in het bedrijf. Nu blijven ze zoeken naar nieuwe mogelijke kaderleden, die geven zij opdrachten en zij testen zij om te zien of zij echt geschikt zijn als kaderlid. Ook als de voorzitter zijn werk niet goed doet, blijft de vakbondsopbouw nu doorgaan via de kaderleden in de verschillende afdelingen.

MPRA is nog steeds een kleine vakbond (ongeveer 3000 leden) maar zij heeft veel actieve leden en bijvoorbeeld voor de 1^ste mei wist MPRA in 2012 flinke manifestaties op de been te brengen in vijf Russische steden. MPRA voert nu campagne voor een wetswijziging, opdat werknemers zich rechtstreeks bij een vakbond kunnen aansluiten en niet langer uitsluitend via de administratie van een bedrijf.
 

Since 2008 TIE is implementing a training project and organisingproject in Russia in cooperation with the independent trade union MPRA(Interregional Trade Union of Automotive workers) and her partner organisation TIE-Moscow. MPRA organises mostly workers in the Russian plants of foreign automotive multinationals such as Ford, VW, GM and their suppliers. MPRA is a democratic trade union in which the members have the power and defend their interests themselves. This is in contrast to the traditional Soviet trade unions. Therefore MPRA is encountering a lot of resistance from the affected employers and the Russian authorities. Trade union activists are intimidated and union leaders dismissed. Since the presidential elections at the beginning of 2012 the intimidation of all independent democratic organizations in Russia has further increased.

End of 2010 started the project ' Organising in Russia”, with financial and substantive support by FNV Bondgenoten. With the support from the project MPRA took on a group of young organizers, who full time committed themselves to organise workers in various automotive companies. Former FNV-officer Mieke Verhagen gave the new organizers for this purpose a number of trainings in the organising method taken over from America, as it is applied by FNV Bondgenoten in, inter alia, the Dutch cleaning sector.

Initially the Russian organizers were not very keen to apply the Dutch method and they continued with their own way of working. The difference was especially that in Russia already quite quickly a trade union branch was established at the company, in order to provide the necessary protection to the newly recruited trade unionists. But in practice employers went directly to the attack as soon as they received the membership list of the new trade union branch. Because the Russian activists were not yet sufficiently organized and not prepared for this, many new trade union branches were destroyed again within a short time.

With the support of Mieke Verhagen and later of her co-trainer Nelke Temme the Russian organizers learned that they first needed to hold conversations with the workers, look for informal leaders and build a strong organization. Then the new activists should be trained and prepared for the inevitable conflicts with management, before they would manifest themselves as a trade union openly and seek negotiations and legalization.

From 2012 MPRA now is slowly getting successful with the building of new trade union branches in the regions around St Petersburg and Kaluga, two growth centres for the Russian car industry. MPRA seeks now no longer fast membership growth in a short time, but focuses on strengthening the internal organization of the trade union branches and from there on organisation and mobilisation of the workers around important issues. In this way at the companies Volkswagen and Benteler in Kaluga it succeeded to conclude a collective agreement (at Benteler a strike was first necessary), while also at General Motors in St Petersburg the first results were achieved.

Through the success of the work of the organizers, there are now many new and still relatively inexperienced union activists who need activist training. TIE-Moscow trainer Gezilda Martins Lima has therefore at the end of 2012 given a number of activist trainings in Kaluga and St Petersburg. Activists from the WIS-Metal of FNV Bondgenoten have also  contributed to these training from their own experience with trade union work at their company in the Netherlands. It is the intention to continue in 2013 with activist trainings in cooperation with the WIS-Metal of FNV Bondgenoten.

The organising method involves a change in the trade union model: instead of a model in which workers delegate their problems to an official who negotiates with the employer, organising involves an active attitude of union members at the shop floor. The Russian organisers followed in total six international trainings, in between they performed home tasks in between and received feedback and coaching.

The change in way of working did not come easily. Sometimes it was difficult for the organisers to stick to the step by step approach and not keep everything in their own hands as they did before. Now the organisers work in a systematic way, they have daily conversations with workers, they delegate as many tasks as possible to the informal leaders in the plants. Previously they mostly kept contact with the workers through one person (the chair person), and the did not know very well what was going on in the enterprise. Now they are looking all the time for possible new activists, they give these people tasks and test them to see whether they really have the capacities to become an activist. Even if the chair person does not do her work well, the union building process goes on through the activists in the different departments.

MPRA is still a small trade Union (approx. 3000 members) but she has many active members en for instance for the 1^st of May MPRA managed to mobilise considerable numbers of workers in manifestations in five Russian towns. MPRA is now campaigning for a law change so as to enable workers to affiliate directly to the union and no longer solely through the company administration.